بیت‌کوین: سقوط ناگهانی به دلیل تنش‌های تجاری جهانی

در دنیای پرنوسان ارزهای دیجیتال، ۱۲ اکتبر ۲۰۲۵ به عنوان روزی که بیت‌کوین مجدداً کانون توجهات شد، اما این بار نه به دلیل یک صعود خیره‌کننده، بلکه به خاطر یک سقوط ناگهانی و آزاردهنده، در تاریخ ثبت شد. هفته‌ای پیش از این تاریخ، بیت‌کوین با شکستن رکوردی جدید و عبور از مرز ۱۲۶ هزار دلار، سرمایه‌گذاران را با لبخند و امید به آینده‌ای روشن‌تر بدرقه کرده بود. اما ورق به سرعت برگشت؛ تنها چند ساعت پس از اعلام خبر اعمال تعرفه‌های جدید و ۱۰۰ درصدی دولت آمریکا بر کالاهای چینی، قیمت این ارز دیجیتال مهم به زیر مرز ۱۰۸ هزار دلار سقوط کرد. این نوسان شدید، تلنگری محکم و یادآور این واقعیت تلخ است که بازار کریپتو تا چه حد می‌تواند در برابر رخدادهای ژئوپلیتیکی و تصمیمات کلان اقتصادی شکننده و حساس باشد. صعودی که به یکباره متوقف شد برای درک بهتر عمق این ریزش، باید کمی به عقب برگردیم. اوایل ماه اکتبر، فضای بازار مملو از خوش‌بینی بود. جریان ورودی صندوق‌های قابل معامله در بورس بیت‌کوین (ETF) به رکوردی بی‌سابقه، یعنی ۲.۷۱ میلیارد دلار در هفته رسیده بود و تحلیلگران با هیجان از یک «اکتبر صعودی» صحبت می‌کردند. بازیگران بزرگ بازار، از جمله صندوق‌های بازنشستگی و حتی شخصیت‌های سرشناس مالی مانند گرانت کاردون، به طور جدی در حال انباشت بیت‌کوین بودند. کاردون به تنهایی بیش از ۳۰۰ بیت‌کوین را در کف‌های قیمتی اخیر خریداری کرده بود که این اقدام نشان‌دهنده یک اعتقاد عمیق و بلندمدت به پتانسیل رشد این دارایی دیجیتال است. این هجوم سرمایه نهادی، یک ساختار حمایتی قدرتمند برای قیمت ایجاد کرده بود که نویدبخش ادامه‌ی روند صعودی بود. با این حال، خبرهای مربوط به تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی بر محصولات چینی، به مثابه یک سوراخ شدن ناگهانی، باد را به طور کامل از بادکنک بازار خارج کرد. اعلام این تعرفه‌ها، ترس از شروع مجدد و وخیم‌تر شدن جنگ تجاری میان ایالات متحده و چین را به شدت افزایش داد. این ترس عمومی، سرمایه‌گذاران را وادار به فرار به سمت دارایی‌های امن‌تر کرد و در پی این فرار، شاهد لیکوئید شدن (تصفیه) شدن موقعیت‌های معاملاتی به ارزش تقریبی ۷ میلیارد دلار در کل بازار بودیم. این حجم عظیم از لیکوئید شدن، به ویژه در معاملات اهرمی، نشان‌دهنده شدت فروش و عدم آمادگی معامله‌گران برای چنین شوک سیاسی-اقتصادی بزرگی بود. معمولاً در زمان‌هایی که عدم اطمینان اقتصادی حاکم می‌شود، سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های سنتی امن مانند طلا یا اوراق قرضه دولتی متمایل می‌شوند، اما این بار، حتی بیت‌کوین که خود را به عنوان «طلای دیجیتال» مطرح کرده بود، نتوانست در برابر امواج فروش مقاومت کند. تحلیل تکنیکال و سطوح بحرانی از منظر تحلیل تکنیکال، نمودار بیت‌کوین در روز ۱۲ اکتبر شبیه به یک شمعدان قرمز غول‌پیکر و ترسناک بود که نشان از سلطه مطلق فروشندگان داشت. قیمت با حدود ۱۱۲ هزار دلار باز شد، تا کف ۱۰۹ هزار و ۷۶۶ دلار سقوط کرد و در نهایت در ۱۱۱ هزار و ۸۹۲ دلار بسته شد. نوسانات شدید در یک بازه ۲۴ ساعته نشان از جنگ تمام عیار بین خریداران و فروشندگان داشت، اما در نهایت، قدرت فروش به وضوح چیره شد. میانگین متحرک ۵۰ روزه در حال حاضر شیب نزولی به خود گرفته که این امر، یک سیگنال ضعف کوتاه‌مدت را به بازار ارسال می‌کند. در مقابل، میانگین متحرک ۲۰۰ روزه همچنان در منطقه صعودی (Bullish) ثابت مانده است، که نشان می‌دهد با وجود این ریزش شدید، ساختار بلندمدت بازار هنوز به طور کامل از بین نرفته است. دو سطح قیمتی ۱۰۸ هزار دلار و ۱۱۵ هزار دلار به عنوان سطوح حمایتی کلیدی تعیین شده بودند. شکستن سطح ۱۰۸ هزار دلار می‌تواند بازار را وارد فاز جدیدی از ریزش کند و احتمالاً هدف بعدی، رسیدن به مرز روانی ۱۰۰ هزار دلار خواهد بود. با این حال، باید به حجم معاملات نیز توجه کرد. حجم معاملات در روز سقوط به حدود ۸۷ میلیارد دلار افزایش یافت. این حجم بالا می‌تواند دو پیام متفاوت داشته باشد: از یک سو نشان‌دهنده شدت فشار فروش است، اما از سوی دیگر، می‌تواند حاکی از آن باشد که فروشندگان در حال خسته شدن هستند و خریداران نهادی (Whales) در کمین هستند تا در قیمت‌های پایین‌تر شروع به انباشت کنند. این رفتار خریداران بزرگ معمولاً به عنوان یک سیگنال مثبت تلقی می‌شود که نشان می‌دهد کف قیمتی می‌تواند نزدیک باشد. آینده مبهم: فرصت یا سقوط بیشتر؟ سؤال اصلی که ذهن هر سرمایه‌گذاری را به خود مشغول کرده این است: آیا این ریزش، تنها یک لغزش موقت است که باید از آن به عنوان فرصت خرید استفاده کرد، یا نشانه‌ای از شروع یک روند نزولی بلندمدت‌تر؟ برخی کارشناسان معتقدند که تنش‌های تجاری و ژئوپلیتیکی می‌توانند برای هفته‌ها یا حتی ماه‌ها، سایه سنگین خود را بر احساسات بازار حفظ کنند، به ویژه با توجه به اینکه بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) هنوز در مورد کاهش نرخ بهره تردید دارد. سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی همواره یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت بیت‌کوین بوده‌اند. با این حال، دیدگاه دیگری نیز وجود دارد که بر خاصیت «طلای دیجیتال» بودن بیت‌کوین تأکید می‌کند. در دوره‌های عدم اطمینان و بی‌ثباتی اقتصادی، جذابیت دارایی‌های ضد تورمی و غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین افزایش می‌یابد. پیش‌بینی‌های بلندمدت برای پایان سال ۲۰۲۵، همچنان در محدوده ۱۲۵ هزار تا ۲۰۰ هزار دلار باقی مانده‌اند که این امر، پتانسیل رشد قابل توجهی را پس از این اصلاح قیمتی نشان می‌دهد. اگر جریان ورودی به صندوق‌های ETF با قدرت ادامه یابد، می‌توان انتظار داشت که بازار به سرعت خود را بازیابی کرده و به روند صعودی خود بازگردد. نوسانات شدید، ذات بازار کریپتو هستند و کسانی که دیدگاه بلندمدت دارند، این افت‌ها را به عنوان نقاط ورود مناسب تلقی می‌کنند. بازار آلت‌کوین‌ها و واکنش نهادی در حالی که بیت‌کوین دچار نوسان بود، بازار آلت‌کوین‌ها (Altcoins) نیز ضربه‌ی سختی خوردند. اتریوم (Ethereum) با ۶.۷ درصد کاهش، و سولانا (Solana) با سقوطی تا ۳۰ درصد، بیشترین آسیب را دیدند. این ریزش‌های شدید در آلت‌کوین‌ها، نشان‌دهنده ارتباط تنگاتنگ و وابستگی بالای آنها به حرکت بیت‌کوین به عنوان رهبر بازار است. با این حال، در میان این حمام خون، یک استثنای جالب نیز وجود داشت: ارز زیکش (Zcash) به طور عجیبی روند صعودی داشت و به یک سقف تاریخی جدید رسید. این اتفاق نشان می‌دهد که در کنار روند کلی بازار، عوامل خاص هر پروژه و تمرکز بر حریم خصوصی نیز می‌تواند در برخی شرایط، خلاف جهت حرکت کند. در پی این ریزش، صرافی بزرگ بایننس (Binance) اعلام کرد که خسارات وارده به معامله‌گرانی که به دلیل اختلالات ناگهانی و غیرعادی بازار دچار زیان شده‌اند، را جبران خواهد کرد. این اقدام، که تلاشی برای بازگرداندن اعتماد به بازار بود، تا حدی موفقیت‌آمیز بود و به معامله‌گران یادآوری کرد که زیرساخت‌های بزرگ در تلاشند تا از آنها حمایت کنند. علاوه بر این، مشاهده شد که کیف پول‌های متعلق به نهنگ‌ها (Whales) که با شرکت ماینینگ بیت‌ماین (Bitmain) در ارتباط بودند، اقدام به خرید ۷۸ هزار و ۸۰۰ اتریوم کردند. این خرید بزرگ در کف قیمتی، تأیید دیگری بر این نظریه است که بازیگران بزرگ بازار این افت قیمت را فرصتی برای خرید ارزان می‌دانند. در پایان، روز ۱۲ اکتبر درسی تواضع‌آمیز از سواری وحشیانه و غیرقابل پیش‌بینی در دنیای کریپتو بود. این روز یادآور شد که ریسک‌های ژئوپلیتیکی، به همان اندازه که نوآوری‌های تکنولوژیکی، می‌توانند بازار را تحت تأثیر قرار دهند. اگر سرمایه‌گذار هستید یا به دنبال نقطه ورود مناسب می‌گردید، تمرکز بر سطوح حمایتی کلیدی، مدیریت ریسک دقیق و حفظ صبر و دید بلندمدت، حیاتی است. بازارها همیشه برمی‌گردند، اما تنها کسانی که آمادگی نوسانات را دارند و با برنامه‌ریزی عمل می‌کنند، می‌توانند در نهایت پیروز شوند. باید پذیرفت که نوسانات شدید و اصلاحات ناگهانی، بخش جدایی‌ناپذیر این بازار هستند و کلید موفقیت، در واکنش منطقی و نه احساسی به این رویدادها نهفته است. پایداری در بحران‌ها، رمز بقا در کریپتو است.