معرفی مفهوم سلام و خوش آمدید به کاوش عمیق در یکی از هیجان‌انگیزترین نوآوری‌ها در فناوری بلاکچین لایه ۱! اگر تاکنون در هنگام اوج ترافیک، شاهد کندی زمان تراکنش‌ها یا کارمزدهای بالای گس در یک اپلیکیشن غیرمتمرکز (dApp) محبوب بوده‌اید، با چالش اساسی مقیاس‌پذیری بلاکچین مواجه شده‌اید. این مقاله بررسی می‌کند که چگونه Sui با استفاده از ترکیبی قدرتمند یعنی اجرای موازی مبادلات و تقسیم‌بندی اشیاء مشترک مستقیماً به این مسئله می‌پردازد. این یعنی چه؟ تصور کنید یک بزرگراه تک‌بانده که در آن هر خودرویی، حتی اگر مقصدهایشان کاملاً متفاوت باشد، باید یکی یکی عبور کند. این همان روشی است که بلاکچین‌های سنتی (مانند نسخه‌های قدیمی‌تر اتریوم) اغلب تراکنش‌ها را پردازش می‌کنند: به صورت *متوالی*. با این حال، سوئی به لطف مدل اشیاء-محور خود، مانند یک ابرراه با چند خط ساخته شده است. اجرای موازی به این معناست که تراکنش‌های مستقل مانند مبادله توکن‌های شما در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) در حالی که کاربر دیگری صرفاً در حال ارسال وجوه برای دوست خود است می‌توانند به طور *همزمان* توسط بخش‌های مختلف شبکه پردازش شوند. جنبه «تقسیم‌بندی اشیاء مشترک» حیاتی است: سوئی به طور هوشمندانه‌ای تحلیل می‌کند که کدام بخش‌های داده شبکه (اشیاء) لمس می‌شوند. اگر دو تراکنش بر سر یک قطعه داده (مانند معامله دو کاربر در استخرهای نقدینگی متفاوت) تداخلی نداشته باشند، می‌توانند به صورت همزمان اجرا شوند. تراکنش‌هایی که شامل اشیاء منحصر به فرد متعلق به کاربر هستند، اغلب می‌توانند صف اجماع اصلی را به طور کلی دور بزنند و نهایی شدن را به طور قابل توجهی تسریع کنند. چرا اهمیت دارد؟ برای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، سرعت همه چیز است. توان عملیاتی بالا و تأخیر کم برای تجربه معاملاتی روان ضروری است. با فعال کردن اجرای موازی، سوئی ظرفیت شبکه را به شدت افزایش می‌دهد و منجر به مقیاس‌پذیری بهتر، کاهش ازدحام و در نهایت، کارمزدهای تراکنش پایین‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر می‌شود، حتی زمانی که یک DEX محبوب در حال رونق است. این امر زمینه را برای پروتکل‌های DeFi در سوئی فراهم می‌کند تا یک تجربه کاربری با کارایی بالا و قابل اعتماد ارائه دهند که با امور مالی سنتی رقابت کند. توضیحات تکمیلی مقدمه، صحنه‌سازی لازم برای یک جهش تکنولوژیکی در مقیاس‌پذیری بلاک‌چین را فراهم کرده است؛ این جهش از یک بزرگراه متوالی به یک ابرراهروی چندبانده است. اکنون، بیایید به مکانیک‌های اصلی که پروتکل‌های دیفای (DeFi) سویی (Sui) را قادر می‌سازند تا به این توان عملیاتی بالا دست یابند، بپردازیم، کاربردهای عملی را بررسی کنیم و مزایای ذاتی را در مقابل مصالحه‌های احتمالی بسنجیم. --- مکانیک‌های اصلی: اجرای مبادله موازی و پارتیشن‌بندی اشیاء مشترک در عمل توانایی سویی برای ارائه مقیاس‌پذیری برتر برای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) بر دو مفهوم بنیادی استوار است که توسط مدل داده شیء-محور آن فعال شده‌اند: اجرای مبادله موازی (Parallel Swap Execution) و پارتیشن‌بندی اشیاء مشترک (Shared Object Partitioning). برخلاف بلاک‌چین‌های سنتی مبتنی بر حساب که در آن‌ها هر تراکنش باید نوبت خود را در یک صف اجرای واحد منتظر بماند، سویی تراکنش‌ها را به صورت همزمان پردازش می‌کند. ۱. مدل شیء-محور به عنوان یک بنیان در اصل، سویی همه چیز را به عنوان یک شیء در نظر می‌گیرد نه فقط ترازهای ارز دیجیتال، بلکه وضعیت قراردادهای هوشمند، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) و ترازهای استخر نقدینگی نیز. این امر تضاد شدیدی با مدل‌های مبتنی بر حساب دارد که در آن‌ها وضعیت مرتبط با یک حساب به صورت متوالی به‌روزرسانی می‌شود. ۲. اجرای موازی: قدرت پردازش همزمان مکانیسم اصلی برای دستیابی به سرعت، اجرای موازی است که توسط توانایی سیستم برای تعیین وابستگی‌های تراکنش *قبل* از اجرا هدایت می‌شود. * بررسی وابستگی: هنگامی که یک تراکنش ارسال می‌شود، سویی به سرعت تحلیل می‌کند که به کدام اشیاء برای خواندن و نوشتن نیاز دارد. * مسیر‌یابی مستقل: اگر دو تراکنش، T_A و T_B، به مجموعه‌های کاملاً مجزایی از اشیاء دسترسی داشته باشند (به عنوان مثال، T_A استخر نقدینگی X را تغییر دهد و T_B استخر نقدینگی Y را تغییر دهد)، آن‌ها به هسته‌های اجرای موازی متفاوتی هدایت می‌شوند. * دور زدن گلوگاه: نکته حیاتی این است که تراکنش‌هایی که تنها شامل اشیاء تحت مالکیت کاربر هستند (مانند انتقال‌های ساده SUI یا معاملات NFT) نیازی به انتظار برای اجرای قراردادهای هوشمند پیچیده ندارند و اغلب می‌توانند تقریباً بلافاصله و بدون مسدود کردن جریان اصلی تراکنش، نهایی شوند. ۳. پارتیشن‌بندی اشیاء مشترک: تفکیک هوشمندانه وضعیت این لایه هوشمندی است که پارالل‌سازی را به حداکثر می‌رساند. در حالی که شبکه دارای یک وضعیت جهانی است، این وضعیت را بر اساس مالکیت و نوع شیء به صورت هوشمندانه پارتیشن‌بندی می‌کند. * اشیاء انحصاری در مقابل اشیاء مشترک: اشیائی که متعلق به یک کاربر هستند (مانند تراز کیف پول) *انحصاری* بوده و اصلاح آن‌ها فقط نیاز به اجماع از مسیر اجرای آن کاربر دارد. اشیائی مانند استخرهای نقدینگی صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) بزرگ و *مشترک* هستند. * حل تعارض: اجرای موازی تا زمانی که هیچ تعارضی در نوشتن بر روی یک شیء مشترک وجود نداشته باشد، بدون نقص کار می‌کند. برای اشیاء مشترک، سیستم سویی تضمین می‌کند که در هر لحظه فقط یک مسیر اجرایی یک شیء مشترک خاص را تغییر دهد. با این حال، دو مبادله که در استخرهای DEX *متفاوت* رخ می‌دهند که هر استخر یک شیء متمایز است می‌توانند به صورت موازی پردازش شوند. * بهینه‌سازی DEX: برای یک DEX، این بدان معناست که دو کاربر که به طور همزمان در استخر A و استخر B مبادله می‌کنند، می‌توانند به طور همزمان اجرا شوند و بدین ترتیب تعداد کل تراکنش‌ها در ثانیه (TPS) که شبکه می‌تواند بدون رقابت داخلی مدیریت کند، به شدت افزایش می‌یابد. موارد استفاده دنیای واقعی در دیفای سویی این معماری مزایای ملموسی را برای ساختارهای اساسی دیفای با تقاضای بالا فراهم می‌کند: * تجمیع و معاملات DEX: کاربری که یک مبادله بزرگ را در یک صرافی غیرمتمرکز انجام می‌دهد (مانند یک DEX بومی سویی مانند Scallop Market یا پروتکل‌های مشابه) باعث توقف تراکنش‌های کوچک‌تر و همزمان مانند وام‌دهی/استقراض در یک پلتفرم جداگانه یا یک انتقال توکن ساده نمی‌شود. * وام‌دهی و استقراض: کاربران متعددی که دارایی‌های خود را به استخرهای مختلف وام‌دهی واریز می‌کنند (هر استخر یک شیء مشترک متمایز است) می‌توانند تراکنش‌های واریز خود را تقریباً به طور همزمان تأیید کنند و از پیام‌های خسته‌کننده «شبکه شلوغ» که معمولاً در اوج فعالیت DeFi رایج است، جلوگیری کنند. * عملیات بازارساز خودکار (AMM): ارائه‌دهندگان نقدینگی که سرمایه خود را به استخرهای مختلف اضافه یا از آن‌ها کم می‌کنند، می‌توانند به صورت موازی عمل کنند و کارایی سرمایه بهتر و به‌روزرسانی سریع‌تری برای قیمت‌های استخر در سراسر اکوسیستم تضمین کنند. ریسک‌ها، مزایا و مصالحه‌های مقیاس‌پذیری انتخاب طراحی، مزایای قابل توجهی ارائه می‌دهد اما همچنین دارای مصالحه‌های خاصی است که ذاتی هر سیستم با عملکرد بالا می‌باشد. | جنبه | مزایا (نقاط قوت) | ریسک‌ها / ملاحظات (نقاط ضعف) | | :--- | :--- | :--- | | توان عملیاتی و سرعت | افزایش چشمگیر توانایی TPS، توانمندسازی برنامه‌های دیفای برای مدیریت ترافیک در سطح مالی سنتی. | پیچیدگی بیشتر در منطق توالی‌بندی تراکنش‌ها در مقایسه با مدل‌های کاملاً متوالی. | | تجربه کاربری | تأخیر به شدت کاهش یافته و هزینه‌های تراکنش قابل پیش‌بینی‌تر و پایین‌تر، حتی در زمان افزایش حجم شبکه. | تراکنش‌هایی که *بر روی یک شیء مشترک یکسان* تعارض پیدا می‌کنند (یک مورد لبه‌ای نادر برای مبادلات با حجم بالا) ممکن است همچنان متوالی شوند، اگرچه بار کلی سیستم کمتر است. | | بهره‌وری توسعه‌دهنده | مدل شیء-محور می‌تواند مدل ذهنی واضح‌تری برای ساختاردهی وضعیت برنامه در مقایسه با نگاشت پیچیده حساب‌های EVM ارائه دهد. | توسعه‌دهندگان باید وابستگی‌های اشیاء را به صراحت اعلام کنند، که نیازمند رویکردی متفاوت نسبت به توسعه استاندارد Solidity است. | در نتیجه، ترکیب اجرای مبادله موازی و پارتیشن‌بندی اشیاء مشترک سویی، چشم‌انداز دیفای را متحول می‌کند. با تقسیم‌بندی هوشمندانه و پردازش عملیات غیرمتعارض به صورت همزمان، این سیستم گلوگاه مقیاس‌پذیری را که به طور سنتی شبکه‌های لایه ۱ با تقاضای بالا را تحت فشار قرار داده است، برطرف کرده و معیار جدیدی برای عملکرد امور مالی روی زنجیره تعیین می‌کند. جمع‌بندی نتیجه‌گیری: پارادایم جدید برای مقیاس‌پذیری دیفای کاوش در معماری سویی (Sui) یک تغییر قاطع در نحوه دستیابی امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به توان عملیاتی بالا را آشکار می‌سازد. سویی با پذیرش مدل داده شیء‌محور، گلوگاه ترتیبی ذاتی در بلاک‌چین‌های سنتی را به طور موثری از بین می‌برد. دو ستون اصلی اجرای موازی تعویض (Parallel Swap Execution) و تقسیم‌بندی اشیاء مشترک (Shared Object Partitioning) به شبکه اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های مستقل را به طور همزمان پردازش کند و صف اجرای تک‌مسیره سابق را به یک بزرگراه چندبانده برای عملیات دیفای تبدیل نماید. به عنوان مثال، تراکنش‌هایی که به استخرهای نقدینگی یا دارایی‌های مجزا دسترسی دارند، می‌توانند به صورت همزمان پردازش شوند که منجر به کاهش چشمگیر تأخیر و افزایش ظرفیت تراکنش می‌گردد. این بنیاد، پروتکل‌های دیفای سویی را قادر می‌سازد تا بدون به خطر انداختن تمرکززدایی یا امنیت، پاسخگوی تقاضاهای پایگاه کاربران به سرعت در حال رشد و کاربردهای مالی پیچیده‌تر باشند. با نگاه به آینده، با بلوغ اکوسیستم، می‌توان انتظار اصلاحات بیشتری در الگوریتم‌های تقسیم‌بندی اشیاء و تفکیک وابستگی‌های پیچیده‌تر را داشت که سطح بالاتری از موازی‌سازی مختص کاربرد را آزاد می‌سازد. رویکرد شیء‌محور صرفاً یک ارتقاء تدریجی نیست؛ بلکه نمایانگر بازاندیشی اساسی در معماری است که نوید می‌دهد دیفای با کارایی بالا و هزینه پایین را به استاندارد تبدیل کند، نه یک استثنا. ما خوانندگان را تشویق می‌کنیم تا برای درک کامل قدرت این پارادایم مقیاس‌پذیری، عمیق‌تر به مشخصات فنی زبان Move و موتور اجرای تراکنش سویی بپردازند.