۱۶ نوامبر ۲۰۲۵، بازار رمزارزها بار دیگر به تیتر اول خبرها بازگشته است، اما این بار با روایت یک عقبنشینی قابل توجه. بیتکوین، پرچمدار این حوزه، با لغزشی محسوس، به زیر سطح کلیدی ۹۶ هزار دلار سقوط کرده است. این اتفاق برای سرمایهگذارانی که روزهای پرشور اوایل سال را به خاطر دارند، یک زنگ خطر جدی محسوب میشود؛ روزهایی که امید به صعودی بیوقفه و ثبت رکوردهای پیدرپی، بر فضای بازار حاکم بود. اکنون، به نظر میرسد بازار به فاز استراحت و اصلاح عمیق وارد شده است. قیمت بازگشایی شمع روزانه در منطقه زمانی گرینویچ (GMT) در حدود ۹۷,۵۰۰ دلار بود، اما فشار فروش به مرور تشدید شد و تا نیمروز به ۹۶,۲۰۰ دلار رسید. این افت، تنها بخش کوچکی از نزول در هفته گذشته را نشان میدهد، اما حجم بالای معاملات، به وضوح حکایت از شدت گرفتن وحشت در میان فروشندگان و فشار نقدینگی دارد.
برای درک ریشههای این تلاطم، باید فراتر از چارتهای قیمتی و نوسانات کوتاهمدت نگاه کرد. این سقوط ناگهانی و بیدلیل نیست؛ بلکه مجموعهای از عوامل کلان اقتصادی (ماکرو) و نوسانات بازارهای سنتی، همانند یک سلسله دومینو، یکی پس از دیگری بر بازار کریپتو تأثیر گذاشتهاند. مهمترین عامل در این میان، خروج عظیم سرمایه از صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) بیتکوین است. گزارشها حاکی از آن است که تنها در هفته گذشته، نزدیک به ۸۶۹ میلیون دلار از این صندوقها خارج شده که این میزان، دومین خروج بزرگ ثبت شده در تاریخ این محصولات مالی به شمار میرود. اگر نگاهی وسیعتر داشته باشیم، مجموع خروج نقدینگی در سه هفته اخیر به بیش از ۲.۶۴ میلیارد دلار میرسد. این اعداد نشان میدهند که سرمایهگذاران نهادی، که در فاز صعودی پیشین، نقش موتور محرک بازار را بازی میکردند، اکنون با احتیاط و ترس، در حال عقبنشینی هستند.
چرا نهادها در حال خروج هستند؟ پاسخ در قلب اقتصاد ایالات متحده نهفته است، جایی که علائم خستگی و فرسایش اقتصادی در حال آشکار شدن است. دولت آمریکا اخیراً توانست از یک تعطیلی موقت (Shutdown) اجتناب کند، اما این پیروزی، پوشاننده مشکلات عمیقتر نیست. نرخ بیکاری با جهشی ناچیز به ۴.۳ درصد رسیده، که نشاندهنده کندی روند استخدام و ضعف در بازار کار است. همزمان، تورم همچنان در نزدیکی ۳ درصد باقی مانده است؛ رقمی که دو برابر میانگین تورم در دهه قبل از ۲۰۲۰ است و نشان از پایداری فشارهای قیمتی دارد. شرکتهای بزرگ و شناختهشدهای مانند ورایزون، اخیراً اعلامیههایی مبنی بر اخراجهای گسترده (Mass Layoffs) منتشر کردهاند و بیم آن میرود که این موج تعدیل نیرو، توان مصرفکننده را بیش از پیش تضعیف کند و به رکود دامن بزند.
در این میان، سیاستهای فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) در کانون توجه قرار دارد. بحثهای داغی در مورد بازسازی هیئت مدیره و تغییر احتمالی در موضعگیریهای آینده وجود دارد. رافائل باستیک، رئیس بانک فدرال آتلانتا، قرار است در فوریه بازنشسته شود و این گمانهزنی وجود دارد که جایگاه او به فردی با موضع حمایتیتر (Dovish) منتقل شود. چنین تغییری میتواند احتمال کاهش نرخ بهره در آینده را تقویت کند. کاهش نرخ بهره معمولاً به نفع داراییهای پرریسک و با بازدهی بالا مانند بیتکوین است، چرا که هزینه استقراض را کاهش داده و نقدینگی بیشتری را به سمت بازارهای سفتهبازی سرازیر میکند. با این حال، مسائل اخلاقی و رسواییهای داخلی نیز سایه افکندهاند. استعفای آدریانا کوگلر، فرماندار سابق، به دلیل انجام معاملات سهام در دورههای ممنوعه (Blackout Periods)، اعتماد عمومی به شفافیت فدرال رزرو را مخدوش کرده است. این رسواییها، که یادآور ممنوعیت معامله کریپتو برای مقامات در سال ۲۰۲۲ است، به باور برخی تحلیلگران، میتواند نوسانات و عدم قطعیت را در کل بازارهای مالی افزایش دهد و بیتکوین به عنوان 'طلای دیجیتال'، تأثیر مستقیم این نااطمینانیها را تجربه میکند.
یکی دیگر از عوامل قدرتمند که پول را از کریپتو دور میکند، افزایش جذابیت اوراق قرضه خزانهداری آمریکا است. بازده اوراق قرضه ۱۰ ساله به ۴.۱۵ درصد رسیده است، که این نرخ بازدهی، جذابیت فوقالعادهای برای سرمایهگذاران محافظهکار و نهادها ایجاد میکند. دولت در هفته جاری ۶۹۴ میلیارد دلار اوراق قرضه به فروش رسانده و این عملیات، در کنار رسیدن بدهی ملی به ۳۸.۲ تریلیون دلار، نشاندهنده نیاز شدید دولت به نقدینگی و افزایش عرضه این داراییهای امن است. این تغییر جهت به سمت ابزارهای کوتاهمدت خزانه (T-bills) که حجم آن به ۶.۵۹ تریلیون دلار رسیده، به وضوح نشان میدهد که سرمایهگذاران در حال حاضر امنیت را بر ریسکپذیری ترجیح میدهند. سؤال اصلی این است: آیا این ترس و احتیاط صرفاً یک موج موقتی است، یا نشانهای از یک رکود اقتصادی عمیقتر که میتواند بازار داراییهای پرنوسان را برای مدتی طولانی تحتالشعاع قرار دهد؟
با این حال، تصویر بازار کاملاً سیاه نیست. در این میان، نهنگهای بزرگ همچنان به انباشت خود ادامه میدهند. مایکل سیلور و شرکت مایکرواستراتژی، که به عنوان یکی از بزرگترین حامیان بیتکوین شناخته میشوند، دوباره وارد عمل شده و ۴۸۷ بیتکوین دیگر به ارزش تقریبی ۵۰ میلیون دلار خریداری کردهاند. با این خرید جدید، مجموع دارایی بیتکوین این شرکت به ۶۴۱,۶۹۲ واحد رسیده است. سیلور معتقد است که 'بهترین کار، ادامه دادن مسیر و انباشت در زمان اصلاح است.' این انباشتها در حالی صورت میگیرد که سهام شرکتهای استخراجکننده (Miners) مانند WULF و HUT به شدت سقوط کردهاند. این شرکتها هم از افت قیمت بیتکوین و هم از کاهش تب و تاب تجارت هوش مصنوعی (AI Trade) و خروج سهماهه شرکت SoftBank از سهام انویدیا (Nvidia) ضربه خوردهاند. با این وجود، تابآوری خود بیتکوین در برابر این فشارهای بیرونی، همچنان یک نکته کلیدی برای سرمایهگذاران بلندمدت است.
از منظر تحلیل تکنیکال، نمودارها روایت ظریفی را بازگو میکنند. شاخص قدرت نسبی (RSI) در حال حاضر در محدوده ۴۰ قرار دارد. این عدد اگرچه به معنای اشباع فروش (Oversold) کامل نیست، اما به آن نزدیک است و نشان میدهد که فضای کافی برای یک برگشت احتمالی وجود دارد. در همین حال، میانگین متحرک همگرایی-واگرایی (MACD) خط سیگنال را قطع کرده، که تأییدکننده واگرایی نزولی (Bearish Divergence) است و نشان از تضعیف قدرت خریداران دارد. میانگین متحرک ۵۰ روزه در سطح ۹۹ هزار دلار، به عنوان یک مقاومت سرسخت عمل میکند و شکستن مرز روانی ۱۰۰ هزار دلار در کوتاهمدت بعید به نظر میرسد. با این حال، ناحیه ۹۴ تا ۹۶ هزار دلار به عنوان یک حمایت حیاتی و محکم شناخته میشود؛ حجم بالای معاملات در این محدوده، نشاندهنده جذب خریداران در این سطوح است. پیشبینیهای تکنیکال برای کف قیمت نوامبر، حداقل ۹۶,۲۸۰ دلار را نشان میدهد، اما اگر فدرال رزرو موضع حمایتی خود را حفظ کند، حداکثر قیمت میتواند به ۱۰۵ هزار دلار برسد.
در عرصه جهانی نیز تحولات مهمی در حال وقوع است. ژاپن در حال بررسی اعمال قوانین مالیاتی جدید بر ۱۰۵ رمزارز، از جمله بیتکوین، با هدف کاهش نرخ مالیات از ۵۵ درصد به ۲۰ درصد است. این اصلاحیه مالیاتی میتواند پذیرش (Adoption) و سرمایهگذاری نهادی در آسیا را به شدت تقویت کند. در مقابل، در آمریکا، تعطیلی اخیر دولت باعث تأخیر در انتشار دادههای اقتصادی کلیدی شده است. گزارش اشتغال سپتامبر قرار است در ۲۱ نوامبر منتشر شود و اگر این گزارش ضعیف باشد، این احتمال وجود دارد که فدرال رزرو تصمیم به ثابت نگه داشتن نرخ بهره در نشست دسامبر بگیرد تا زمان بیشتری برای ارزیابی وضعیت داشته باشد.
با توجه به اینکه بیتکوین از اوایل نوامبر و از سطح ۱۰۳ هزار دلار، تقریباً ۹ درصد افت هفتگی را تجربه کرده است، تریدرها با نگرانی به 'رالی فصلی سانتا' چشم دوختهاند؛ یک الگوی تاریخی که در آن ماههای نوامبر و دسامبر معمولاً با افزایش قیمت همراه بودهاند. اما در شرایط کنونی که شاهد فروش گسترده سهام تکنولوژی (Tech Sell-off) و تقویت دلار آمریکا هستیم، خطر ادامه روند نزولی وجود دارد. با این حال، برخی از تحلیلگران معتقدند که این اصلاح قیمتی (Dip)، یک فرصت عالی برای انباشت است، به ویژه پس از رویداد اخیر هاوینگ و تصویب صندوقهای ETF. این دیدگاه بلندمدت، بر این باور استوار است که کمیابی ذاتی بیتکوین پس از هاوینگ و تأیید نهادی آن از طریق ETFها، در نهایت بازار را به سمت سطوح بالاتری هدایت خواهد کرد.
در نهایت، بازار رمزارز همواره با غافلگیریها و تغییرات ناگهانی همراه بوده است. برای هر سرمایهگذار، تنوعبخشی (Diversification) به داراییها و مدیریت ریسک هوشمندانه، کلید بقا و موفقیت است. گرچه ممکن است بیتکوین در کوتاهمدت با فشار نزولی (Bearish) روبرو باشد، اما در چشمانداز بلندمدت، با توجه به پذیرش روزافزون جهانی و نقش آن به عنوان یک ذخیرهساز ارزش، پتانسیل رشد بالایی برای آن متصور است. توصیه کاربردی در شرایط فعلی، نظارت دقیق بر سطوح حمایتی کلیدی و اتخاذ یک رویکرد صبورانه و بلندمدت است. این احتمال وجود دارد که این 'زمستان کریپتویی' کوتاه، تنها مرحلهای برای شکوفایی و رشد بزرگتر در بهار آینده باشد.