در دنیای پرهیجان و پرنوسان ارزهای دیجیتال، روز ۲۱ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۹ مهر ۱۴۰۴) برای اتریوم (Ethereum) به منزله یک روز مهآلود و پرابهام بود. اگرچه بازار شاهد یک طوفان تمامعیار نبود، اما سایهی سنگین یک افت ناگهانی بر قیمت ETH سایه افکند و اهالی بازار را به تأمل واداشت. تصور کنید صبح خود را با آرامش و یک فنجان چای یا قهوه آغاز میکنید و ناگهان مشاهده میکنید که شمع روزانه ETH که در منطقه زمانی GMT با قیمت ۴,۰۲۰ دلار گشوده شده بود، به ناگاه سقوط کرده و تا مرز ۳,۸۸۰ دلار پایین میآید. این کاهش ۳.۵ درصدی، نه یک تصحیح ساده و روزمره، بلکه نشانهای از فشار فروش گستردهتر و جدیتری بود که داشت عصبهای بازار را به چالش میکشید. این حرکت، پرسشهایی اساسی را مطرح کرد: واقعاً چه نیرویی پشت این حرکت نزولی پنهان بود؟ برای درک بهتر، باید لایههای این پازل اقتصادی را یکی پس از دیگری کنار بزنیم.
تحلیل عمق بازار و فشار فروش
شروع ماجرا با فروش گسترده در کل بازار کریپتو بود که بسیاری از فعالان را غافلگیر کرد. در حالی که بیتکوین (BTC) حدود ۲ درصد کاهش را تجربه کرد، اتریوم ضربه شدیدتری خورد. حجم معاملات ETH در یک بازه ۲۴ ساعته فراتر از ۱۵ میلیارد دلار بود، اما نکته کلیدی اینجاست که عمده این حجم، متمایل به سمت فروشندگان بود. تحلیلگران بازار این حرکت را تا حد زیادی به پدیدهی حذف اهرم (Deleveraging) نسبت میدهند؛ وضعیتی که در آن، موقعیتهای اهرمی باز شده بیش از حد بزرگ، به زور توسط صرافیها بسته میشوند (لیکوئید میشوند). این لیکوئید شدنهای اجباری، فشار فروش را به صورت آبشاری افزایش میدهد. امواج ناشی از تسویههای سنگین آخر هفته قبل هنوز بر سواحل بازار حس میشدند و اتریوم، به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار، اغلب از بیتکوین تبعیت میکند، اما در زمان اصلاحات، میتواند با شدت و نوسان بیشتری واکنش نشان دهد. این ذات نوسانی داراییهای با ریسک بالا در این مرحله کاملاً مشهود بود. معاملهگران کوتاهمدت تحت تأثیر ترس و عدم اطمینان قرار گرفتند، در حالی که سرمایهگذاران بلندمدت به دنبال فرصتهایی برای انباشت بودند.
اعتماد نهادی و ورود نهنگها
اما تمام تصویر تیره و تار نبود. در دل این نوسانات نزولی، خبری از اعتماد نهادی قوی منتشر شد که نقش یک لنگر ثبات را ایفا کرد. در بحبوحه این سقوط قیمتی، شرکت SharpLink Gaming که ارتباط نزدیکی با جو لوبین (Joe Lubin)، یکی از بنیانگذاران ConsenSys و چهرههای برجسته اکوسیستم اتریوم دارد، اقدام به خرید بزرگی کرد. این شرکت بیش از ۷۵ میلیون دلار ETH را به سبد دارایی خود افزود. این خرید عظیم، مجموع داراییهای اتریوم این شرکت را به ۸۵۹,۸۵۳ توکن رساند که ارزش آن بالغ بر ۳.۵ میلیارد دلار است. این اولین خرید عمدهی آنها پس از گذشت بیش از یک ماه بود و به وضوح نشاندهنده اعتقاد راسخ نهادی به ارزش بلندمدت اتریوم است. این اقدام نهنگهای بزرگ بازار (که به سرمایهگذاران بزرگ این حوزه گفته میشود)، این امیدواری را ایجاد میکند که کف قیمتی میتواند در این محدودهها تثبیت شود. علاوه بر این، یک معیار کلیدی دیگر نیز حاکی از رشد زیربنایی اکوسیستم بود: ارزش طلای توکنسازی شده (Tokenized Gold) روی پلتفرم اتریوم از مرز ۲.۷ میلیارد دلار عبور کرد. این دستاورد، گواهی واضحی بر پذیرش فزایندهی امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و داراییهای دنیای واقعی توکنسازی شده (RWA) است؛ موضوعی که نشان میدهد اتریوم فراتر از یک ارز، به یک زیرساخت مالی جهانی در حال تبدیل شدن است.
---
چشمانداز کلان اقتصادی: فدرال رزرو و فضای سیاسی
اتریوم، مانند بسیاری از داراییهای پرریسک، آینهای از نوسانات و احساسات کلان اقتصادی جهانی است. در ایالات متحده، فدرال رزرو (Federal Reserve) با چالش تصمیمگیری در شرایط کمبود دادههای کلیدی دست و پنجه نرم میکند. دلیل این کمبود، تعطیلی دولت فدرال بود که از اول اکتبر آغاز شده بود و منجر به عدم انتشار گزارشهای حیاتی مانند گزارش اشتغال یا آمار خردهفروشی شده بود. در غیاب دادههای دولتی، فدرال رزرو مجبور به تکیه بر نظرسنجیهای خصوصی مانند گزارشهای ADP بود. با این حال، بازارها با احتمال ۷۷ درصدی، کاهش ۲۵ واحد پایه در نرخ بهره در نشست ۲۹ و ۳۰ اکتبر را قیمتگذاری کرده بودند. این کاهش احتمالی در نرخ بهره میتواند به مثابه یک باد موافق برای اتریوم عمل کند، زیرا با افزایش نقدینگی در سیستم مالی، سرمایه به سمت داراییهای پربازده و پرریسکتر مانند کریپتو هدایت میشود. در همین حین، سخنرانی کریستوفر والر (Christopher Waller) از اعضای هیئت مدیره فدرال رزرو، با وجود تأکید بر احتیاط، اقتصاد را به عنوان «انعطافپذیر» توصیف کرد، لحنی که اغلب موجب آرامش و تثبیت بازارها میشود.
سیاستهای دونالد ترامپ نیز به نوسانات افزود. توییتهای او درباره اعمال تعرفههای جدید و گستردهتر بر چین و سایر کشورها، که پتانسیل کسب ۷۰۳ میلیارد دلار درآمد تعرفهای را دارد، تنشهای تجاری جهانی را دوباره افزایش داد. از یک سو، این اقدامات میتوانند منجر به افزایش تورم و قویتر شدن دلار آمریکا شوند که معمولاً برای داراییهای کریپتو مانند ETH یک سیگنال نزولی است. اما از سوی دیگر، وعدههای حمایتی ترامپ از فضای کریپتو، مانند تسهیل راهاندازی ETFهای بیشتر، میتواند اتریوم را به عنوان ستون فقرات DeFi تقویت کند. یادآوری جهش قیمت ETH از ۱۰۰ دلار به ۴,۰۰۰ دلار در دوره اول ریاست جمهوری او، باعث شده است که تحلیلگران تاریخ را تکرارپذیر بدانند، به ویژه با توجه به اینکه ETFهای اسپات اتریوم اکنون میلیاردها دلار سرمایه را جذب کردهاند.
تحولات ژئوپلیتیک آسیا و جهان
قاره آسیا نیز تحرکات مهمی داشت. رسیدن سانائه تاکائیچی (Sanae Takaichi) به نخستوزیری ژاپن، باعث تضعیف ین ژاپن به میزان ۰.۷ درصد شد و جفت ارز USD/JPY را به ۱۵۱.۸۰ رساند. از سویی دیگر، بانک مرکزی ژاپن (BoJ) نرخ بهره را به ۰.۷۵ درصد افزایش داد. این حرکت به سمت نرمالسازی سیاست پولی میتواند سرمایهها را به سمت داراییهای فرامرزی مانند اتریوم سوق دهد، جایی که موانع کمتری برای کارایی وجود دارد. در کانادا، نظرسنجیها حاکی از بدبینی فزاینده با ۳۳ درصد احتمال رکود بود و بانک مرکزی کانادا کاهش نرخ بهره را در دستور کار داشت. چین با رشد متوسط اما نگرانی از تعرفههای جدید آمریکا در کانون توجه قرار داشت. در اروپا، آشفتگیهای سیاسی در فرانسه باعث نوسان یورو شد. تمامی این عدم قطعیتها در بازارهای سنتی و پولهای فیات، جذابیت اتریوم را به عنوان یک ابزار پوشش ریسک (Hedge) در برابر بیثباتیهای مالی افزایش میدهد.
---
چشمانداز فنی و تکنیکال
از منظر تحلیل تکنیکال، نمودار ETH/USD در پلتفرمهایی مانند TradingView، یک روند نزولی کوتاهمدت را ترسیم میکرد. شاخص RSI (شاخص قدرت نسبی) در محدوده ۴۵ قرار داشت که نشاندهنده نزدیک شدن به منطقه فروش بیش از حد (Oversold) بود. همچنین، شاخص MACD (میانگین متحرک همگرایی-واگرایی) یک سیگنال فروش ضعیف را صادر کرده بود و قیمت در زیر میانگین متحرک ۵۰ روزه قرار داشت. با این حال، حجم بالای معاملات در زمان افت قیمت، اغلب میتواند به عنوان نشانهای از انباشت توسط سرمایهگذاران بزرگ تفسیر شود، نه صرفاً فرار سرمایه. سطح ۳,۸۰۰ دلار به عنوان یک حمایت روانی و تکنیکال کلیدی مطرح بود؛ در صورت حفظ این سطح، بازگشت به محدوده ۴,۰۰۰ دلار بسیار محتمل به نظر میرسید. شکستن مقاومت بالای ۴,۳۴۰ دلار میتوانست مسیر را برای رسیدن به ۴,۹۶۰ دلار هموار کند. پیشبینیهای بلندمدت جسورانهتر بودند: با توجه به رشد روزافزون داراییهای توکنسازی شده، زمزمههایی از رسیدن ارزش بازار اتریوم به تریلیونها دلار به گوش میرسید.
نتیجهگیری و درسهای آموخته شده
روز ۲۱ اکتبر ۲۰۲۵، بار دیگر به ما یادآوری کرد که اتریوم فراتر از یک توکن دیجیتال، یک اکوسیستم کامل است که به شدت به رویدادهای کلان اقتصادی و جریان سرمایه نهادی واکنش نشان میدهد. اگرچه افت امروز بازار باعث تلخی موقت شد، اما عوامل بنیادین قدرتمندی در پسزمینه در حال کار بودند: خریدهای بزرگ نهادی، لحن متمایل به تسهیل پولی فدرال رزرو و قوت روزافزون فناوری DeFi. تمامی اینها نویدبخش آیندهای روشن برای این بلاکچین مهم است. درس عملی برای سرمایهگذاران این است که باید بر بنیانها (Fundamentals) تمرکز کنند، پرتفوی خود را هوشمندانه متنوعسازی کنند و صبر پیشه نمایند. در بازار کریپتو، صعودهای پس از افتها، شیرینترین طعم موفقیت را دارند، و اتریوم، با سابقه تاریخی خود، پتانسیل این صعود مجدد را در بلندمدت دارد. پایداری اتریوم در برابر فشارهای فروش، و انباشت توسط بازیگران بزرگ، به وضوح نشان میدهد که بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این پلتفرم در آستانه یک تحول ساختاری بزرگتر قرار دارد و این افت اخیر، تنها یک ترمز موقت در مسیر رشد تاریخی آن بوده است.