بیتکوین بهعنوان وثیقه: چگونه BTC آینده بازارهای اعتباری را شکل میدهد؟
چند وقت پیش داشتم قهوهام رو هم میزدم و به این فکر میکردم که بیتکوین دیگه فقط یه ارز دیجیتال نیست. انگار یه ماشین قدیمیه که هر بار یه قطعه جدید بهش اضافه میکنن و یهو میبینی داره تو یه جاده کاملاً جدید میتازه! یه روز داشتم تو یه گروه تلگرامی گپ میزدم، یکی گفت: «بیتکوین رو میتونی وثیقه بذاری و وام بگیری!» اولش فکر کردم شوخیه. مگه میشه؟ بیتکوین که همون طلای دیجیتاله، حالا قراره وثیقه وام بشه؟ ولی بعد که کمی گشتم، دیدم نه، این یه موج جدیده که داره بازارهای اعتباری رو زیر و رو میکنه.
این تغییر سبز چیه؟
خب، بیاید ساده بگیم. تو دنیای سنتی، اگه بخوای وام بگیری، چی وثیقه میذاری؟ خونه، ماشین، یا یه تیکه طلا. حالا تو دنیای کریپتو، بیتکوین شده همون خونه یا ماشین. پلتفرمهای دیفای (مثل آوه یا کامپاوند) بهت اجازه میدن بیتکوینت رو قفل کنی تو یه قرارداد هوشمند و در ازاش وام بگیری، معمولاً به شکل استیبلکوین مثل USDT یا DAI. این یعنی بدون اینکه بیتکوینت رو بفروشی، میتونی نقدینگی داشته باشی. مثل اینه که ماشینت رو گرو بذاری ولی هنوز بتونی باهاش دور دور کنی!
چرا این باحاله؟ چون بیتکوینت هنوز مال توئه، میتونی امیدوار باشی قیمتش بره بالا، و در عین حال پول نقد داری برای خرج کردن یا سرمایهگذاری. ولی خب، یه کم ریسک هم داره، مثل هر چیز دیگه تو دنیای کریپتو.
چرا برای بیتکوین مهمه؟
بیتکوین همیشه پادشاه بوده، درسته؟ ولی حالا داره یه نقش جدید بازی میکنه. به جای اینکه فقط تو کیفپولت خاک بخوره تا قیمتش بره بالا، میتونی ازش کار بکشی، مثل یه قهوهساز قدیمی که هنوز قهوه خوب میده! این روند داره بیتکوین رو از یه دارایی صرف به یه ابزار مالی تبدیل میکنه. پلتفرمهای دیفای دارن تقاضا برای بیتکوین رو بیشتر میکنن، چون کسایی که وام میخوان، بیتکوینشون رو قفل میکنن. این یعنی عرضه در گردش کمتر میشه، که میتونه قیمت رو به مرور بالا ببره. حالا یه لحظه فکر کن: اگه همه شروع کنن بیتکوینشون رو قفل کنن، چی میشه؟ یه کم شبیه اینه که همه قهوهسازهای شهر مشغول باشن و قهوه کم بیاد!
یه چیز دیگه هم هست. این کار باعث میشه بیتکوین بیشتر تو دنیای مالی جا بیفته. بانکها و موسسات سنتی دارن میبینن که بیتکوین فقط یه حباب نیست؛ یه ابزار واقعیه که داره تو بازارهای اعتباری نقش بازی میکنه.
چطور میتونی این روند رو رصد کنی؟
خب، حالا که فهمیدیم جریان چیه، چطور میتونیم این موج رو دنبال کنیم؟ یه چند تا ابزار و منبع هست که میتونه بهت کمک کنه. اول، برو سراغ پلتفرمهای دیفای مثل DeFi Pulse یا DefiLlama. اینا بهت نشون میدن چه مقدار بیتکوین تو پروتکلهای وامدهی قفل شده (TVL یا ارزش کل قفلشده). مثلاً میتونی ببینی تو آوه یا میکر چه خبره. یه نکته: همیشه یه نگاه به نرخ بهره بنداز. اگه نرخ بهره برای وامهای بیتکوینی بالا باشه، یعنی تقاضا زیاده و بازار داره داغ میشه.
یه چیز دیگه، میتونی دادههای آنچین رو چک کنی. ابزارهایی مثل Glassnode یا CryptoQuant بهت نشون میدن چه مقدار بیتکوین داره از صرافیها به سمت قراردادهای هوشمند میره. این یعنی کسایی دارن بیتکوینشون رو برای وثیقه آماده میکنن. یه کم مثل اینه که ببینی چند نفر دارن قهوهسازشون رو روشن میکنن!
راستی، یه لحظه از بحث پرت شدم دیشب داشتم یه مستند درباره تاریخ قهوه میدیدم، عجب چیزی بود! حالا برگردیم سراغ بیتکوین.
یه مثال واقعی
بیاید یه نگاه به گذشته بندازیم. تو سال 2021، وقتی بازار دیفای داشت منفجر میشد، پلتفرمهایی مثل میکر و کامپاوند شروع کردن به پذیرش بیتکوین بستهبندیشده (WBTC) بهعنوان وثیقه. یهو دیدیم مقدار بیتکوین قفلشده تو این پروتکلها چند برابر شد. مثلاً تو میکر، ارزش کل قفلشده (TVL) برای بیتکوین تو یه بازه چند ماهه از 500 میلیون دلار رفت به 2 میلیارد دلار. این یعنی چی؟ مردم داشتن بیتکوینشون رو قفل میکردن تا استیبلکوین بگیرن و بتونن تو پروژههای دیگه سرمایهگذاری کنن، بدون اینکه بیتکوینشون رو بفروشن. این یه جورایی مثل این بود که یه عده ماشینشون رو گرو بذارن ولی هنوز بتونن باهاش مسافرت برن!
حالا این روند داره دوباره داغ میشه. با رشد دیفای تو سال 2025، پروتکلهایی مثل آوه دارن بیتکوین بیشتری جذب میکنن، چون سرمایهگذارای بیشتری دارن به سمت وامهای غیرمتمرکز میرن.
چطور ازش استفاده کنی؟
خب، حالا که فهمیدیم بیتکوین داره چی کار میکنه، چطور میتونی از این موج سواری کنی؟ اول، اگه بیتکوین داری و نمیخوای بفروشیش، میتونی یه پلتفرم دیفای مثل آوه یا کامپاوند رو امتحان کنی. بیتکوینت رو واریز کن، یه مقدار استیبلکوین وام بگیر و باهاش تو پروژههای دیگه سرمایهگذاری کن. فقط حواست باشه، اگه قیمت بیتکوین یهو افت کنه، ممکنه وثیقت لیکویید بشه. یه کم مثل اینه که ماشینت رو گرو بذاری ولی یهو بنزین تموم کنه!
دوم، اگه تریدری، میتونی از این روند برای پیشبینی بازار استفاده کنی. اگه میبینی مقدار بیتکوین قفلشده تو دیفای داره زیاد میشه، این میتونه یه سیگنال صعودی باشه. چرا؟ چون عرضه کمتر میشه و تقاضا میره بالا. یه نگاه به چارتهای Glassnode بنداز و ببین جریان چیه.
سوم، اگه ریسکپذیر نیستی، فقط این روند رو دنبال کن. یه دفترچه یادداشت بردار و تغییرات TVL تو پروتکلهای دیفای رو بنویس. اینطوری میتونی حس کنی بازار داره به کدوم سمت میره.
یه جمعبندی دوستانه
فکرشو بکن، بیتکوین دیگه فقط یه سکه دیجیتال نیست؛ شده یه ابزار مالی که داره بازارهای اعتباری رو تکون میده. انگار یه قهوهساز قدیمیه که حالا داره لاتههای فانتزی درست میکنه! این روند نشون میده بیتکوین داره بزرگتر و قویتر میشه، و من حس میکنم تازه اول راهه. تو چی فکر میکنی؟ آمادهای سوار این موج بشی؟ اگه دوست داری این دانش رو به تریدهای واقعی تبدیل کنی، یه سری به تحلیلهای روزانه بیتکوین ما تو Bitmorpho بزن.