در دنیای پرسرعت و رقابتی بلاکچینها، جایی که شبکههای لایه اول (layer-1) دائماً برای کسب برتری در سرعت، مقیاسپذیری و نوآوری با یکدیگر مسابقه میدهند، روز ۲۵ اکتبر ۲۰۲۵ برای 'سویی' (Sui) – پروژهای که با معرفی زبان برنامهنویسی 'موو' (Move language) و مدل 'آبجکت محور' (object-centric model) خود به شهرت جهانی رسیده است – حکم یک لحظه تأمل و ارزیابی عمیق را دارد. قیمت فعلی آن در حدود ۲.۴۹ دلار نوسان میکند، در حالی که کندل روزانه در زمان استاندارد گرینویچ (GMT) روی ۲.۵۲ دلار باز شده، به پایینترین نقطه روزانه یعنی ۲.۴۸ دلار رسیده، و سپس با یک صعود ملایم و محتاطانه مسیر خود را ادامه داده است. من همیشه شبکه سویی را به یک 'شهر هوشمند آیندهنگرانه' تشبیه میکنم؛ شهری که مملو از ترافیکهای موازی و پرسرعت (اشاره به پردازش موازی تراکنشها)، ساختمانهای مدولار و قابل توسعه (اشاره به مدل مدیریت آبجکتها)، و گهگاه مواجه با ترافیکهای سنگین و لحظهای (اشاره به ازدحامهای احتمالی) است. اما برای امروز، بیایید از چشمانداز آسمانخراشها و نوسانات سطحی قیمت پایین بیاییم و نگاهی دقیقتر و جامعتر به زیرساختها و پایههای اصلی آن بیندازیم: یعنی، یک تحلیل فاندامنتال عمیق و همهجانبه.
برای شروع، لازم است یک بررسی گسترده و همهجانبه از شرایط بازار داشته باشیم. ماه اکتبر ۲۰۲۵ برای ارز SUI ماهی پر از فراز و نشیبهای قابل توجه بوده است. این ماه شاهد اوج قیمتی ۲.۸ دلاری در اوایل ماه بودیم که با یک افت قابل ملاحظه به ۲.۱ دلار همراه شد، اما بلافاصله با یک بازگشت قدرتمند و رشد اخیر ۳.۲ درصدی، مجدداً قدرت خود را نشان داد. حجم معاملات روزانه این ارز به رقم چشمگیر ۹۶۱ میلیون دلار رسیده و ارزش بازار (Market Cap) آن همچنان عدد ۸.۹ میلیارد دلار را حفظ کرده که سویی را در رتبه ۱۶ در میان تمامی ارزهای دیجیتال قرار میدهد. این 'حیات' و پویایی بازار سویی، آن را در میان ترسهای ماکرو اقتصادی گسترده ناشی از مسائلی مانند تعرفههای تجاری و موج کلی تسویهحسابها (Liquidations) در بازارهای کریپتو، متمایز میکند. سویی صرفاً یک پروژه مبتنی بر 'هایپ' نیست، بلکه دارای 'کاربرد' (Utility) واقعی با توان پردازش هزاران تراکنش در ثانیه (TPS) است. افت اخیر به پایینترین نقطه روزانه یعنی ۲.۴۸ دلار، بیشتر بازتابی از احساسات کلی بازار بوده، اما باز شدن قیمت در سطح ۲.۵۲ دلار، نشاندهنده قدرت و قاطعیت خریداران در حفظ سطوح قیمتی بالاتر است.
رشد ارزش کل قفل شده (TVL)، به عنوان قلب تپنده فاندامنتال هر شبکه مالی غیرمتمرکز، برای سویی یک داستان موفقیتآمیز است. TVL در این شبکه به رکورد تاریخی ۸۸۵ میلیون دلار رسیده که نشاندهنده ۲۳ درصد رشد ماهانه است. پروتکلهای اصلی در این فضا، مانند 'ناوی' (Navi) که در زمینه وامدهی (lending) فعالیت میکند و 'سیتوس' (Cetus) که یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) است، به تنهایی ۶۰ درصد از این سهم را به خود اختصاص دادهاند. این جهش عظیم در TVL نه تنها نشاندهنده اعتماد روزافزون کاربران خرد است، بلکه علاقه و 'تمرکز نهادی' (institutional interest) را نیز به خود جلب کرده است. یک مثال کلیدی، لیست شدن سویی در پلتفرم معاملاتی 'رابینهود' (Robinhood) است که دسترسی این ارز را به میلیونها کاربر جدید افزایش داده است. برخی تحلیلگران خبره بر این باورند که این 'تکانه' صعودی، سویی را به طور بالقوه به سمت قیمت ۳ دلار هدایت خواهد کرد، وضعیتی مشابه با سهماهه اول ۲۰۲۵ که TVL این شبکه به سرعت از ۲۰۰ میلیون دلار به ۵۰۰ میلیون دلار جهش کرد. با قیمت فعلی ۲.۴۹ دلار، این TVL بالا یک سیگنال قوی برای بازگشت و بازیابی سریع از کمترین قیمت روزانه ۲.۴۸ دلار محسوب میشود.
علاوه بر فعالیتهای مالی، باید به 'ارتقاءهای شبکه' سویی نیز بپردازیم، زیرا این بلاکچین در یک فرآیند تکامل مداوم قرار دارد. ارتقاء 'میستیسِتی' (Mysticeti upgrade) در سهماهه سوم، ظرفیت اجماع شبکه را به ۴۰۰ هزار تراکنش در ثانیه (TPS) رساند و تأخیر (latency) را به ۳۹۰ میلیثانیه کاهش داد – این ارقام، سویی را به یک رقیب جدی و قدرتمند برای سولانا تبدیل میکند. نیمه دوم ۲۰۲۵ شاهد معرفی قابلیتهای کلیدی مانند 'zkLogin' و 'SIP-28' (که شامل پروتکل کمیته هاتاستاف است) خواهد بود که فرآیند جذب کاربران و توسعهدهندگان جدید (onboarding) را به شکل چشمگیری آسانتر میکند. تعداد کاربران فعال روزانه (DAU) در سویی به ۱.۲ میلیون نفر رسیده که از شبکه رقیب خود، آبتوس (Aptos)، پیشی گرفته است. این نکته واقعاً جالب توجه است، اینطور نیست؟ در حالی که بسیاری از رقبا با مشکلاتی مانند 'زمان از کار افتادگی' (downtime) دست و پنجه نرم میکنند، سویی توانسته است زمان کارکرد ۹۹.۹۹ درصدی خود را حفظ کند. این ارتقاءهای فناورانه، همراه با قیمت باز شدن ۲.۵۲ دلار، پتانسیل سویی برای یک 'شکست قیمت' (breakout) بزرگ را در آینده نزدیک افزایش میدهد.
'پذیرش نهادی و مشارکتها' ستون دیگری است که پایداری سویی را تضمین میکند. ادغام با زیرساخت 'گوگل کلود' (Google Cloud) برای توسعهدهندگان Web3، و پشتیبانی بومی از استیبلکوینهایی مانند USDi و suiUSDe، به تقویت اکوسیستم کمک شایانی کرده است. انباشت گسترده 'نهنگها' (Whale accumulation) به میزان ۲۵ درصد در سهماهه سوم، و حجم معاملات استیبلکوین به رقم ۷۲۴ میلیون دلار، همگی نشان از 'حیات' و نقدینگی بالای شبکه دارد. نسبت MVRV (ارزش بازار به ارزش واقعی) در عدد ۲.۱ قرار دارد که از لحاظ تاریخی یک شاخص صعودی محسوب میشود و به نوعی نشاندهنده 'دستکم گرفتن' ارزش فعلی سویی نسبت به اوج تاریخی خود در ژانویه ۲۰۲۵ با قیمت ۵.۳۵ دلار است. با توجه به پایینترین سطح اخیر یعنی ۲.۴۸ دلار، این انباشت قوی نهنگها یک سیگنال 'خرید' قاطع و مثبت است.
اما ضروری است که ریسکهای ذاتی بازار را هرگز نادیده نگیریم. 'همبستگی بالا' با بیتکوین (BTC) با ضریب ۰.۸۲، سویی را به شدت در برابر نوسانات ماکرو اقتصادی حساس میکند. همچنین، مسأله 'تمرکزگرایی' در میان اعتبارسنجها (Validators)، با کنترل ۴۰ درصدی سهم توسط ۱۰ نهاد برتر، میتواند نگرانیهای نظارتی را برانگیزد. از دیدگاه تحلیل تکنیکال، اگر سطح حمایت حیاتی ۲.۲ دلار شکسته شود، این احتمال وجود دارد که قیمت به ۱.۹ دلار سقوط کند. شاخص RSI در عدد ۵۵ در وضعیت صعودی قرار دارد، اما اندیکاتور MACD که در وضعیت خنثی است، یک هشدار احتیاطی را صادر میکند. افت لحظهای به ۲.۴۸ دلار، یادآور همیشگی 'نوسان' و ریسک ذاتی در این دارایی است.
در نگاهی به آینده، با توجه به برنامهریزی برای اجرای 'SIP-35' که امکان توسعه برنامههای غیرمتمرکز مبتنی بر هوش مصنوعی (AI dApps) را فراهم میکند، و همچنین رویداد مهم ۲۸ اکتبر یعنی انتشار شاخص PCE، سویی در آستانه یک تحول قرار دارد. اگر دادههای اقتصادی 'نرمتر' از انتظار باشد، قیمت سویی میتواند به ۲.۷ دلار صعود کند؛ در غیر این صورت، انتظار یک 'عقبنشینی' (pullback) وجود دارد. در مجموع، تمام شاخصهای فاندامنتال – از TVL تا ارتقاءهای فنی – تمایل به صعود دارند، هرچند که نوسانات شبکه همواره یک عامل حیاتی در سرمایهگذاری است. پس، نکته کلیدی و خلاصه نهایی چیست؟ سویی برای سرمایهگذاران بلندمدت، مانند یک 'شرطبندی نوآورانه' و با ریسک مدیریتشده است. توصیه میشود که در افتهای قیمتی خرید کنید، شاخص TVL را به طور مداوم دنبال کنید، و با یک روحیه 'خوشبینانه' (optimism) دارایی خود را نگهداری (HODL) کنید.