اتریوم (ETH) – دیفای ۳.۰ روی اتریوم: چگونه ریستِیکینگ، LRTها و حساب انتزاعی امور مالی را بازتعریف می‌کنند تصور کنید نشستم توی کافه مورد علاقه‌ام، بوی قهوه تازه دم، و دارم با لپ‌تاپم ور می‌رم توی توییتر حالا ایکس. ناگهان، این thread در مورد EigenLayer و LRTها می‌پره چشمی، می‌گه TVLشون به ۲۵ میلیارد دلار رسیده در اکتبر ۲۰۲۵. بعدش، حساب انتزاعی (AA) با اون smart walletها که gas رو sponsor می‌کنن؟ وای، مجبور شدم فنجونمو بذارم زمین و عمیق‌تر بخونم. چون اگه دیفای ۳.۰ واقعاً داره اینطوری ETH رو به یه ماشین کارآمدتر تبدیل می‌کنه، مگه این یعنی آینده‌ای که همه منتظرش بودن؟ این موضوع الان داغه چون اتریوم بعد از Dencun upgrade، L2ها دارن منفجر می‌شن، و ETFها نقدینگی می‌ریزن داخل. اما همیشه مهمه دیفای قلب اتریومه؛ بدون نوآوری، مثل یه ماشین قدیمی می‌شه که گاز می‌خوره اما نمی‌ره. مثل کشف یه shortcut توی ترافیک تهرانه: سریع‌تر، ارزون‌تر، و باحال‌تر. هیجان داره، نه؟ دیفای ۳.۰ چیه اصلاً؟ خب، دیفای ۳.۰ یعنی چی؟ تصور کنید دیفای ۱.۰ مثل یه بازار سنتی بود ساده، اما محدود. ۲.۰ با yield farming و liquidity pools پیچیده‌تر شد. حالا ۳.۰؟ مثل آپگرید به یه شهر هوشمند: restaking که ETH استیک‌شده‌تون رو برای امنیت AVSها (Actively Validated Services) استفاده می‌کنه، LRTها که نقدینگی رو نگه می‌دارن، و AA که کیف‌پول‌ها رو به قراردادهای هوشمند تبدیل می‌کنه. Restaking، مث EigenLayer، اجازه می‌ده validatorهاتون کار کنن بدون اینکه ETH قفل بشه فقط yield بیشتر. LRTها مثل ezETH یا weETH، توکن‌های مایعی هستن که می‌تونید lend کنید یا swap، در حالی که اصلی restake می‌شه. و AA؟ ERC-4337 که تراکنش‌ها رو batch می‌کنه، social recovery اضافه می‌کنه، و حتی paymaster برای gas رایگان. طبق L2Beat، تا اکتبر ۲۰۲۵، ۴۵ درصد walletها در L2ها AA دارن. عجیبه چقدر سریع پیش رفته. یه جوک کوچولو: قبلاً gas fee مثل بنزین گرون بود؛ حالا AA مثل hybrid carه کارآمدتر. چرا برای اتریوم مهمه؟ حالا، چرا ETH باید از اینا ذوق کنه؟ ببینید، اتریوم با scalability issues دست و پنجه نرم می‌کنه، اما دیفای ۳.۰ کارایی رو می‌بره بالا. Restaking TVL کل رو از ۱۴ میلیارد در ۲۰۲۴ به ۳۰ میلیارد در ۲۰۲۵ رسونده EigenLayer تنها ۲۵ میلیاردشه. این یعنی امنیت بیشتر بدون validatorهای جدید، که هزینه‌ها رو پایین می‌آره. LRTها؟ ۴۰۰ درصد رشد در ۲۰۲۵، طبق DefiLlama، چون capital efficiency رو ۲-۳ برابر می‌کنه. AA هم UX رو human-friendly می‌کنه دیگه seed phrase گم کردن کابوس نیست. بعضی‌ها می‌گن این می‌تونه ETH رو به ۱۲ هزار دلار ببره، چون نقدینگی نهادی می‌ریزه داخل و DeFi real-world adoption پیدا می‌کنه. از طرفی، ریسک‌هایی مثل slashing در restaking هست، اما hey، بدون ریسک، پیشرفتی نیست. یه tangent: یادتونه وقتی Uniswap V3 liquidity provision مثل پازل بود؟ حالا با LRTها، مثل cheat codeه. چطور track کنیم؟ (منابع داده/ابزار) چطور این موج رو سوار شیم بدون غرق شدن؟ اول، DefiLlama بهترین برای TVL restaking و LRTها؛ ببینید Ether.fi چطور ۵ میلیارد TVL داره. Dune Analytics برای queryهای on-chain، مثل adoption AA در walletها. L2Beat dashboard نشون می‌ده ۳۰ درصد L2ها AA-integrated هستن. برای real-time، Nansen یا Arkham برای flowهای restaked ETH. یه ترفند: alerts روی TVL spikes تنظیم کنید نشانه hype جدید. رایگانن بیشترشون، و مثل چک کردن اینستا قبل خواب، عادت می‌شه. مثال واقعی (رویدادهای گذشته یا الگوها) بذارید واقعی کنیم: Ether.fi. در مارس ۲۰۲۵، با ۲.۶ میلیون ETH staked، TVLشون به ۵ میلیارد رسید، حتی وقتی hype restaking کم شد. چطور؟ با LRT weETH که در Aave و Curve کار می‌کنه، و points farm که کاربران رو نگه داشت. بعد از Dencun، yieldشون ۱۵ درصد APY داد، outperform کردن رقبا. یا EKOX testnet در اکتبر ۲۰۲۵: ۷۰ میلیون TVL و ۵۰۰ هزار tx، built on EigenLayer برای AI-integrated restaking. الگوی ۲۰۲۴: بعد launch EigenLayer، TVL ۲۰ برابری شد. درس؟ early entry به LRTها buffer می‌سازه علیه volatility، مثل insurance برای portfoliotون. چطور ازش استفاده کنیم؟ حالا، عملیش کنیم. به عنوان user متوسط، ETHتون رو restake کنید در EigenLayer via Lido stETH، بعد LRT بگیرید برای farming در Pendle. برای AA، smart wallet مثل Argent یا Safe استفاده کنید تراکنش‌ها ۳۰ درصد ارزون‌تر. استراتژی: diversify با ۲۰ درصد port در LRT pools، watch Dune برای volume spikes. در DeFi، LP با weETH برای extra yield. هشدار: impermanent loss و slashing risk DYOR و small start کنید. مثل بازی poker: bluff نکنید، اما pot رو ببرید. این دیفای ۳.۰؟ منو به وجد آورده. انگار اتریوم داره از یه اپلیکیشن به اکوسیستم کامل تبدیل می‌شه. می‌خواید این دانش رو به تریدهای واقعی تبدیل کنید؟ تحلیل روزانه اتریوم ما رو در Bitmorpho چک کنید.