نقش XRP در تسهیل پرداخت‌های بین‌المللی یک موضوع محوری در چشم‌انداز مالی دیجیتال است. دفترکل XRP (XRPL) با هدف جایگزینی یا ارائه یک مکمل بسیار کارآمد برای سیستم‌های حواله قدیمی طراحی شده است، که مهم‌ترین آن‌ها شبکه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی (SWIFT) است. SWIFT، که برای چندین دهه به عنوان شریان اصلی انتقال پیام‌های پرداخت بین هزاران مؤسسه مالی در سراسر جهان عمل کرده است، با چالش‌های ذاتی از جمله سرعت پایین، هزینه‌های بالا و الزامات نقدینگی پیش‌تامین شده (Pre-Funded Liquidity) مواجه است. راه‌حل نقدینگی درخواستی (On-Demand Liquidity - ODL) ریپل، که از توکن XRP به عنوان دارایی پل (Bridge Asset) استفاده می‌کند، یک پارادایم جدید را برای تسویه حساب‌های برون مرزی معرفی می‌کند. سؤال اصلی که امروز مطرح می‌شود، این است که آیا برتری فنی XRP و مدل عملیاتی ODL می‌تواند این زیرساخت مالی تاریخی را به چالش کشیده و نقش غالب SWIFT را در بخش چند تریلیون دلاری پرداخت‌های جهانی تضعیف کند یا خیر. معماری نقدینگی درخواستی (ODL) و مزیت سرعت ODL، که نوآوری اصلی شرکت ریپل است، از XRP برای حل ناکارآمدی‌های اصلی سیستم بانکداری متقابل (Correspondent Banking) استفاده می‌کند. در مدل سنتی SWIFT، بانک‌های فرستنده و گیرنده باید حساب‌های Nostro و Vostro را در سراسر جهان با ارزهای محلی مختلف نگهداری کنند. این امر منجر به قفل شدن میلیاردها دلار سرمایه غیرمولد می‌شود و ریسک نوسان و طرف مقابل را افزایش می‌دهد. ODL این نیاز را از بین می‌برد؛ XRP به طور لحظه‌ای به عنوان واسطه عمل می‌کند: بانک فرستنده ارز محلی خود را به XRP تبدیل می‌کند، XRP در XRPL تسویه می‌شود و بلافاصله به ارز محلی مقصد تبدیل می‌گردد. * مکانیسم اجماع (RPCA): XRPL از یک پروتکل اجماع منحصربه‌فرد به نام الگوریتم اجماع ریپل پروتکل (RPCA) استفاده می‌کند. این مکانیسم نیازی به استخراج پرمصرف انرژی ندارد، بلکه بر روی نودهای اعتبارسنجی توافق شده (Unique Node List) تکیه دارد تا به سرعت بر سر ترتیب تراکنش‌ها به اجماع برسند. در نتیجه، تراکنش‌ها در ۳ تا ۵ ثانیه نهایی (Finalized) می‌شوند، که یک پیشرفت عظیم نسبت به تسویه ۳ تا ۵ روزه در سیستم SWIFT است. * هزینه‌های عملیاتی: هزینه‌های تراکنش در XRPL بسیار ناچیز است (کمتر از ۰.۰۰۰۱ دلار). این هزینه پایین، امکان اجرای استراتژی‌های پرداختی با حجم بالا و حاشیه سود کم را فراهم می‌کند که برای شرکت‌های خدمات مالی بسیار جذاب است. در مقابل، SWIFT و سیستم‌های حواله سنتی، هزینه‌های متعددی را در هر مرحله از طریق بانک‌های واسطه اعمال می‌کنند. این مزیت‌های فنی، XRP را به یک جایگزین عملی و کارآمد برای SWIFT تبدیل می‌کند، به ویژه در کریدورهای پرداخت برون مرزی با نقدینگی کم. پویایی بازار و پذیرش ریپل‌نت رقابت XRP و SWIFT یک نبرد بر سر نفوذ شبکه است. در حالی که SWIFT از یک اثر شبکه (Network Effect) تاریخی برخوردار است، ریپل‌نت به طور پیوسته در حال افزایش پایگاه کاربران و حجم معاملات ODL است. تا سال ۲۰۲۵، ریپل‌نت با بیش از ۳۰۰ مؤسسه مالی، بانک و ارائه‌دهنده خدمات پرداخت (PSP) در سراسر جهان همکاری کرده است. * رشد ODL: بخش ODL ریپل، که مستقیماً از XRP استفاده می‌کند، رشد چشمگیری را تجربه کرده و بیش از ۷۰٪ از حجم پرداخت‌های برون مرزی ریپل‌نت را تسهیل می‌کند. این امر، تقاضای دائمی و واقعی برای توکن XRP ایجاد می‌کند که برخلاف تقاضای صرفاً سفته‌بازانه است. * پذیرش فین‌تک: شرکت‌های فین‌تک و خدمات حواله به طور فزاینده‌ای ODL را به دلیل صرفه‌جویی ۹۰٪ در هزینه و نهایی شدن سریع‌تر تسویه حساب‌ها نسبت به کانال‌های سنتی، اتخاذ می‌کنند. این امر، XRP را به یک ابزار ضروری در جعبه ابزار فین‌تک مدرن تبدیل می‌کند. ابهامات نظارتی و چالش‌های نهادی بزرگترین مانع در برابر جایگزینی کامل SWIFT توسط XRP، ابهام نظارتی، به ویژه در ایالات متحده است. پرونده حقوقی ریپل با کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) سایه بزرگی بر پذیرش نهادی افکنده است. علیرغم پیروزی‌های حقوقی جزئی ریپل در سال ۲۰۲۳ که در آن حکم شد فروش‌های برنامه‌ریزی‌شده XRP اوراق بهادار نیستند، این ابهام، بانک‌های بزرگ‌تر را در استفاده از ODL در مقیاس وسیع محتاط نگه داشته است. * سلطه SWIFT و شبکه: شبکه SWIFT، با ده‌ها هزار بانک عضو، از یک اثر شبکه انحصاری و عمیق برخوردار است. جایگزینی این زیرساخت نیاز به یک تلاش هماهنگ جهانی و پذیرش نظارتی یکپارچه دارد. ODL هنوز باید به سطح نفوذ و پوشش جهانی SWIFT برسد. * ریسک‌های XRP: ریسک نوسان‌پذیری XRP به عنوان یک دارایی پل، اگرچه با حجم معاملات بالا کاهش می‌یابد، اما همچنان برای مؤسسات مالی سنتی که به نقدینگی بسیار پایدار عادت دارند، یک نگرانی است. همچنین، اگرچه ODL به عنوان یک راه‌حل متمرکز عمل می‌کند، اما تکیه بر XRP، آن را به بازار گسترده‌تر ارزهای دیجیتال وابسته می‌سازد. فراتر از حواله‌ها: کاربردهای XRPL و آینده مالی پتانسیل XRP برای جایگزینی SWIFT تنها به حواله‌های مالی محدود نمی‌شود؛ بلکه به دلیل قابلیت‌های گسترده XRPL برای توکن‌سازی دارایی‌ها و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است. * AMMs و DeFi: ارتقای دفترکل XRP با ویژگی‌هایی مانند بازارساز خودکار (AMM) و صرافی غیرمتمرکز بومی، نقدینگی را افزایش داده و XRP Ledger را به یک پلتفرم دیفای چندمنظوره تبدیل می‌کند. این امر به مؤسسات اجازه می‌دهد تا از XRP برای کاربردهایی فراتر از پرداخت، مانند استیکینگ (Staking) و کسب بازده، استفاده کنند. * CBDC و Interoperability: ریپل به طور فعال در توسعه و آزمایش CBDCها در سراسر جهان نقش دارد. XRP می‌تواند به عنوان یک دارایی پل استاندارد برای تعامل CBDCهای مختلف در آینده عمل کند، که یک چشم‌انداز بسیار بزرگ‌تر از جایگزینی SWIFT است. نتیجه‌گیری و چشم‌انداز استراتژیک: در حالی که «جایگزینی» کامل SWIFT در کوتاه‌مدت یک هدف بلندپروازانه به نظر می‌رسد، XRP ODL به طور قاطع در حال ایجاد اختلال در بازار پرداخت‌های برون مرزی است. مزیت‌های سرعت، هزینه و کارایی نقدینگی آن، یک چالش بزرگ را برای مدل سنتی ایجاد می‌کند. هرگونه پیروزی حقوقی نهایی برای ریپل، می‌تواند جریان نقدینگی نهادی را به طور چشمگیری افزایش داده و ODL را به یک استاندارد صنعتی در دهه آینده تبدیل کند. سرمایه‌گذاران باید XRP را به عنوان یک دارایی زیرساختی با پتانسیل رشد بالا در صورت موفقیت در پذیرش نهادی، در نظر بگیرند.